Yüksek binaların sayısının artması ile asansörler günlük hayatımızın vazgeçilmez bir parçası haline gelmiştir. Yaşam konforunu önemli şekilde yükselten asansörlerin güvenliğine yeteri kadar önem verilmemesi sonucu can kaybına neden olan kazalar meydana gelmektedir. Oysa ki asansörlerin güvenliği ile ilgili hususları tanımlayan birçok mevzuat vardır. Bu yazımızda asansörleri ilgilendiren mevzuatların ne olduğuna bakacağız.
Asansör özel bir makinedir. Asansörün kendisi inşaat, makine, elektrik, elektronik gibi birden fazla mühendislik bilimini birleştirmektedir. Böyle olunca Çevre ve Şehircilik Bakanlığı, belediyeler, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TSE, MMO, EMO gibi birçok kamu otoritesi asansör konusuna müdahil olmaktadır. Asansörlerin projelendirilmesi, tasarımı, kontrolü ve işletmeye alınması için bilinmesi gereken başlıca mevzuatlar şunlardır;
- Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği
- Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik
- Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği
- Asansörlerin Tasarımına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Tebliğ
- 2014/33/AB Asansör Yönetmeliği
- Asansör Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği
- Asansör İşletme ve Bakım Yönetmeliği
- Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliği
Şimdi bunların kapsamına yakından bakalım.
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği
Bu Yönetmeliğin amacı; plan, fen, sağlık ve sürdürülebilir çevre şartlarına uygun yapı ve yapılaşma ile projelendirmeye ve denetime ilişkin usul ve esasları belirlemektir. İmar planı bulunan alanları ilgilendiren bu yönetmelik asansörler için de hükümler içermektedir. Bina tasarımı yapılırken asansör ile ilgili bu hususların dikkate alınması gerekir. Örneğin,
Madde (27) (Değişik: RG-28/7/2018-30492) Tek bağımsız bölümlü konutlar hariç kat adedi 3 olan binalarda asansör yeri bırakılması, 4 ve daha fazla olan binalarda ise asansör tesisi zorunludur.
Binaların Yangından Korunması Hakkında Yönetmelik
Bu Yönetmeliğin amacı; kamu kurum ve kuruluşları, özel kuruluşlar ve gerçek kişilerce kullanılan her türlü yapı, bina, tesis ve işletmenin, tasarımı, yapımı, işletimi, bakımı ve kullanımı safhalarında çıkabilecek yangınların en aza indirilmesini ve herhangi bir şekilde çıkabilecek yangının can ve mal kaybını en aza indirerek söndürülmesini sağlamak üzere, yangın öncesinde ve sırasında alınacak tedbirlerin, organizasyonun, eğitimin ve denetimin usul ve esaslarını belirlemektir. Bu yönetmelikte asansör ile ilgili birçok atıf bulunmaktadır.
Yapı İşlerinde İş Sağlığı ve Güvenliği Yönetmeliği
Bu Yönetmeliğin amacı, yapı işlerinde alınacak asgari iş sağlığı ve güvenliği şartlarını belirlemektir. Asansör monte edilirken bu yönetmelik şartlarının dikkate alınması gerekir.
Asansörlerin Tasarımına İlişkin Usul ve Esaslara Dair Tebliğ
Asansör tasarımında dikkate alınması gereken trafik hesabı, hazırlanacak projeler gibi şartların tanımlandığı yönetmeliktir. 2014/33/AB Asansör Yönetmeliği’ne göre piyasaya sunulacak asansörlerin tasarımı bu tebliğ dikkate alınarak yapılmalıdır.
2014/33/AB Asansör Yönetmeliği
Asansörlerin ve bunların güvelik aksamlarının piyasaya sunulmadan önce uygun olmasının şartlarını tanımlayan yönetmeliktir. Asansörlerin ve güvenlik aksamlarının belgelendirilmesini, Sanayi Bakanlığının yapacağı gözetim ve denetim faaliyetlerini tanımlamaktadır.
Ayrıca yönetmelik, asansörü de tanımlamaktadır. Buna göre,
- Binalarda ve inşaatlarda kalıcı olarak hizmet veren ve
- İnsanların, insan ve yüklerin veya
- Bir kişinin taşıyıcıya zorlanmadan girebildiği ve içindeki kişinin erişim mesafesinde yer alan kumandalarla teçhiz edilmiş olan taşıyıcıya ulaşılabildiği hallerde sadece yüklerin taşınmasının amaçlandığı asansörler
bu yönetmelik kapsamındadır.
Asansör Piyasa Gözetimi ve Denetimi Yönetmeliği
Bu yönetmelik, 2014/33/AB Asansör Yönetmeliği’ne göre piyasa sunulmuş, insanların, insan ve yüklerin veya sadece yüklerin taşınmasında kullanılan asansöre yönelik gerçekleştirilecek olan piyasa gözetimi ve denetiminin usul ve esaslarını belirlemektedir. Yönetmelik, garantisi devam eden, garanti süresi içerisinde bulunan ve garanti kapsamı dışına çıkmış asansörleri kapsamaktadır.
Asansör İşletme ve Bakım Yönetmeliği
Yönetmelik asansörlerin, insan can ve mal güvenliğini tehdit etmeyecek şekilde kullanımlarını sağlamak ve çevreyi korumak üzere tescili, işletilmesi, bakımı, garanti ve satış sonrası hizmetleri ile hizmet denetimi ve mevcut asansörlerin iyileştirilmesiyle ilgili uyulması gereken kuralları belirlemektedir.
Asansör Periyodik Kontrol Yönetmeliği
Bu yönetmelik, asansörlerin periyodik kontrolünün nasıl ve hangi kuruluşlar tarafından yapılabileceğini tanımlamaktadır. Asansörlerde gördüğümüz kırmızı, mavi, yeşil renkli etiketler bu yönetmelikte anlatılmaktadır.
No comment